1. Izolacyjność cieplna przegród
1.1. Wartości współczynnika przenikania ciepła UC ścian, stropów i stropodachów dla wszystkich rodzajów budynków, uwzględniające poprawki ze względu na pustki powietrzne w warstwie izolacji, łączniki mechaniczne przechodzące przez warstwę izolacyjną oraz opady na dach o odwróconym układzie warstw, obliczone zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi obliczania oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła oraz przenoszenia ciepła przez grunt, nie mogą być większe niż wartości UC(max) określone w poniższej tabeli:
Lp. |
Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu |
Współczynnik przenikania ciepła UC(max) [W/(m2·K)] |
||
od 1.01.2014 r. |
od 1.01.2017 r. |
od 1.01.2021 r. |
||
1 |
Ściany zewnętrzne: |
|||
a) przy ti ≥ 16°C |
0,25 |
0,23 |
0,20 |
|
b) przy 8°C ≤ ti < 16°C |
0,45 |
|||
c) przy ti < 8 °C |
0,90 |
|||
2 |
Ściany wewnętrzne: |
|||
a) przy Δti ≥ 8°C oraz oddzielające pomieszczenia ogrzewane od klatek schodowych i korytarzy |
1,00 |
|||
b) przy Δti < 8°C |
bez wymagań |
|||
c) oddzielające pomieszczenie ogrzewane od nieogrzewanego |
0,30 |
|||
3 |
Ściany przyległe do szczelin dylatacyjnych o szerokości: |
|||
a) do 5 cm, trwale zamkniętych i wypełnionych izolacją cieplną na głębokości co najmniej 20 cm |
1,00 |
|||
b) powyżej 5 cm, niezależnie od przyjętego sposobu zamknięcia i zaizolowania szczeliny |
0,70 |
|||
4 |
Ściany nieogrzewanych kondygnacji podziemnych |
bez wymagań |
||
5 |
Dachy, stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami: |
|||
a) przy ti ≥ 16°C |
0,20 |
0,18 |
0,15 |
|
b) przy 8°C ≤ ti < 16°C |
0,30 |
|||
c) przy ti < 8 °C |
0,70 |
|||
6 |
Podłogi na gruncie: |
|||
a) przy ti ≥ 16°C |
0,30 |
|||
b) przy 8°C ≤ ti < 16°C |
1,20 |
|||
c) przy ti < 8 °C |
1,50 |
|||
7 |
Stropy nad piwnicami nieogrzewanymi i zamkniętymi przestrzeniami podpodłogowymi: |
|||
a) przy ti ≥ 16°C |
0,25 |
|||
b) przy 8°C ≤ ti < 16°C |
0,30 |
|||
c) przy ti < 8 °C |
1,00 |
|||
8 |
Stropy nad ogrzewanymi pomieszczeniami podziemnymi i stropy międzykondygnacyjne: |
|||
a) przy Δti ≥ 8°C |
1,00 |
|||
b) przy Δti < 8°C |
bez wymagań |
|||
c) oddzielające pomieszczenie ogrzewane od nieogrzewanego |
0,25 |
|||
Pomieszczenie ogrzewane - pomieszczenie, w którym na skutek działania systemu ogrzewania lub w wyniku bilansu strat i zysków ciepła utrzymywana jest temperatura, której wartość została określona w § 134 ust. 2 rozporządzenia. ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z § 134 ust. 2 rozporządzenia. *) Od 1 stycznia 2019 r. - w przypadku budynków zajmowanych przez władze publiczne oraz będących ich własnością. |
1.2. Wartości współczynnika przenikania ciepła U okien, drzwi balkonowych i drzwi zewnętrznych nie mogą być większe niż wartości U(max) określone w poniższej tabeli:
Lp. |
Okna, drzwi balkonowe i drzwi zewnętrzne |
Współczynnik przenikania ciepła U(max) [W/(m2·K)] |
||
od 1.01.2014 r. |
od 1.01.2017 r. |
od 1.01.2021 r. |
||
1 |
Okna (z wyjątkiem połaciowych), drzwi balkonowe i powierzchnie przezroczyste nieotwieralne: |
|||
a) przy ti≥ 16°C |
1,3 |
1,1 |
0,9 |
|
b) przy ti< 16°C |
1,8 |
1,6 |
1,4 |
|
2 |
Okna połaciowe: |
|||
a) przy ti≥ 16°C |
1,5 |
1,3 |
1,1 |
|
b) przy ti< 16°C |
1,8 |
1,6 |
1,4 |
|
3 |
Okna w ścianach wewnętrznych: |
|||
a) przy Δti ≥ 8°C |
1,5 |
1,3 |
1,1 |
|
b) przy Δti < 8°C |
bez wymagań |
|||
c) oddzielające pomieszczenie ogrzewane od nieogrzewanego |
1,5 |
1,3 |
1,1 |
|
4 |
Drzwi w przegrodach zewnętrznych lub w przegrodach między pomieszczeniami ogrzewanymi i nieogrzewanymi: |
1,7 |
1,5 |
1,3 |
5 |
Okna i drzwi zewnętrzne w przegrodach zewnętrznych pomieszczeń nieogrzewanych |
bez wymagań |
||
Pomieszczenie ogrzewane - pomieszczenie, w którym na skutek działania systemu ogrzewania lub w wyniku bilansu strat i zysków ciepła utrzymywana jest temperatura, której wartość została określona w § 134 ust. 2 rozporządzenia. ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z § 134 ust. 2 rozporządzenia. *) Od 1 stycznia 2019 r. - w przypadku budynków zajmowanych przez władze publiczne oraz będących ich własnością. |
1.3. Dopuszcza się dla budynku produkcyjnego, magazynowego i gospodarczego większe wartości współczynnika U niż UC(max) oraz U(max) określone w pkt 1.1. i 1.2., jeżeli uzasadnia to rachunek efektywności ekonomicznej inwestycji, obejmujący koszty budowy i eksploatacji budynku.
1.4. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, produkcyjnym, magazynowym i gospodarczym podłoga na gruncie w ogrzewanym pomieszczeniu powinna mieć izolację cieplną obwodową z materiału izolacyjnego w postaci warstwy o oporze cieplnym co najmniej 2,0 (m2K) /W, przy czym opór cieplny warstw podłogowych oblicza się zgodnie z Polskimi Normami, o których mowa w pkt 1.1.
1.5. Izolacja cieplna przewodów rozdzielczych i komponentów w instalacjach centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej (w tym przewodów cyrkulacyjnych), instalacji chłodu i ogrzewania powietrznego powinna spełniać następujące wymagania minimalne określone w poniższej tabeli:
Lp. |
Rodzaj przewodu lub komponentu |
Minimalna grubość izolacji cieplnej (materiał o współczynniku przewodzenia ciepła 0,035 W/(m·K)1) |
1 |
Średnica wewnętrzna do 22 mm |
20 mm |
2 |
Średnica wewnętrzna od 22 do 35 mm |
30 mm |
3 |
Średnica wewnętrzna od 35 do 100 mm |
równa średnicy wewnętrznej rury |
4 |
Średnica wewnętrzna ponad 100 mm |
100 mm |
5 |
Przewody i armatura wg poz. 1-4 przechodzące przez ściany lub stropy, skrzyżowania przewodów |
50% wymagań z poz. 1-4 |
6 |
Przewody ogrzewań centralnych, przewody wody ciepłej i cyrkulacji instalacji ciepłej wody użytkowej wg poz. 1 -4, ułożone w komponentach budowlanych między ogrzewanymi pomieszczeniami różnych użytkowników |
50% wymagań z poz. 1-4 |
7 |
Przewody wg poz. 6 ułożone w podłodze |
6 mm |
8 |
Przewody ogrzewania powietrznego (ułożone w części ogrzewanej budynku) |
40 mm |
9 |
Przewody ogrzewania powietrznego (ułożone w części nieogrzewanej budynku) |
80 mm |
10 |
Przewody instalacji wody lodowej prowadzone wewnątrz budynku2) |
50 % wymagań z poz. 1-4 |
11 |
Przewody instalacji wody lodowej prowadzone na zewnątrz budynku2) |
100 % wymagań z poz. 1-4 |
Uwaga: 1) przy zastosowaniu materiału izolacyjnego o innym współczynniku przenikania ciepła niż podano w tabeli - należy skorygować grubość warstwy izolacyjnej. 2) izolacja cieplna wykonana jako powietrznoszczelna. |
2. Inne wymagania związane z oszczędnością energii
2.1. Okna
2.1.1. W budynku mieszkalnym i zamieszkania zbiorowego pole powierzchni A0, wyrażone w m2, okien oraz przegród szklanych i przezroczystych o współczynniku przenikania ciepła nie mniejszym niż 0,9 W/(m2K), obliczone według ich wymiarów modularnych, nie może być większe niż wartość A0max obliczone według wzoru:
A0max= 0,15 Az+ 0,03 Aw
gdzie:
Az - jest sumą pól powierzchni rzutu poziomego wszystkich kondygnacji nadziemnych (w zewnętrznym obrysie budynku) w pasie o szerokości 5 m wzdłuż ścian zewnętrznych,
Aw - jest sumą pól powierzchni pozostałej części rzutu poziomego wszystkich kondygnacji po odjęciu Az.
2.1.2. W budynku użyteczności publicznej pole powierzchni A0, wyrażone w m2, okien oraz przegród szklanych i przezroczystych o współczynniku przenikania ciepła nie mniejszym niż 0,9 W/(m2K), obliczone według ich wymiarów modularnych, nie może być większe niż wartość A0max obliczona według wzoru określonego w pkt 2.1.1., jeżeli nie jest to sprzeczne z warunkami dotyczącymi zapewnienia niezbędnego oświetlenia światłem dziennym, określonymi w § 57 rozporządzenia.
2.1.3. W budynku produkcyjnym, magazynowym i gospodarczym łączne pole powierzchni okien oraz ścian szklanych w stosunku do powierzchni całej elewacji nie może być większe niż:
1) w budynku jednokondygnacyjnym (halowym) - 15%;
2) w budynku wielokondygnacyjnym - 30%.
2.1.4. We wszystkich rodzajach budynków współczynnik przepuszczalności energii całkowitej promieniowania słonecznego okien oraz przegród szklanych i przezroczystych g liczony według wzoru:
g = fCgn
gdzie:
gn - współczynnik całkowitej przepuszczalności energii promieniowania słonecznego dla typu oszklenia,
fC- współczynnik redukcji promieniowania ze względu na zastosowane urządzenia przeciwsłoneczne, w okresie letnim nie może być większy niż 0,35.
2.1.5. Wartości współczynnika całkowitej przepuszczalności energii promieniowania słonecznego dla typu oszklenia gn należy przyjmować na podstawie deklaracji właściwości użytkowych okna. W przypadku braku danych wartość gnokreśla poniższa tabela:
Lp. |
Typ oszklenia |
Współczynnik całkowitej przepuszczalności energii promieniowania słonecznego gn |
1 |
Pojedynczo szklone |
0,85 |
2 |
Podwójnie szklone |
0,75 |
3 |
Podwójnie szklone z powłoką selektywną |
0,67 |
4 |
Potrójnie szklone |
0,7 |
5 |
Potrójnie szklone z powłoką selektywną |
0,5 |
6 |
Okna podwójne |
0,75 |
2.1.6. Wartości współczynnika redukcji promieniowania ze względu na zastosowane urządzenia przeciwsłoneczne fC określa poniższa tabela:
Lp. |
Typ zasłon |
Właściwości optyczne |
Współczynnik redukcji promieniowania fc |
||
współczynnik absorpcji |
współczynnik przepuszczalności |
osłona wewnętrzna |
osłona zewnętrzna |
||
1 |
Białe żaluzje o lamelach nastawnych |
0,1 |
0,05 |
0,25 |
0,10 |
0,1 |
0,30 |
0,15 |
|||
0,3 |
0,45 |
0,35 |
|||
2 |
Zasłony białe |
0,1 |
0,5 |
0,65 |
0,55 |
0,7 |
0,80 |
0,75 |
|||
0,9 |
0,95 |
||||
3 |
Zasłony kolorowe |
0,3 |
0,1 |
0,42 |
0,17 |
0,3 |
0,57 |
0,37 |
|||
0,5 |
0,77 |
0,57 |
|||
4 |
Zasłony z powłoką aluminiową |
0,2 |
0,05 |
0,20 |
0,08 |
2.1.7. Pkt 2.1.4. nie stosuje się w odniesieniu do powierzchni pionowych oraz powierzchni nachylonych więcej niż 60 stopni do poziomu, skierowanych w kierunkach od północno-zachodniego do północno-wschodniego (kierunek północny +/- 45 stopni), okien chronionych przed promieniowaniem słonecznym elementem zacieniającym, spełniającym wymagania, o których mowa w pkt 2.1.4., oraz do okien o powierzchni mniejszej niż 0,5 m2.
2.2. Warunki spełnienia wymagań dotyczących powierzchniowej kondensacji pary wodnej
2.2.1. W celu zachowania warunku, o którym mowa w § 321 ust. 1 rozporządzenia, w odniesieniu do przegród zewnętrznych budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, produkcyjnych, magazynowych i gospodarczych rozwiązania przegród zewnętrznych i ich węzłów konstrukcyjnych powinny charakteryzować się współczynnikiem temperaturowym fRsio wartości nie mniejszej niż wymagana wartość krytyczna, obliczona zgodnie z Polską Normą dotyczącą metody obliczania temperatury powierzchni wewnętrznej koniecznej do uniknięcia krytycznej wilgotności powierzchni i kondensacji międzywarstwowej.
2.2.2. Wymaganą wartość krytyczną współczynnika temperaturowego fRsiw pomieszczeniach ogrzewanych do temperatury co najmniej 20°C w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej należy określać według rozdziału 5 Polskiej Normy, o której mowa w pkt 2.2.1., przy założeniu, że średnia miesięczna wartość wilgotności względnej powietrza wewnętrznego jest równa φ = 50%, przy czym dopuszcza się przyjmowanie wymaganej wartości tego współczynnika równej 0,72.
2.2.3. Wartość współczynnika temperaturowego charakteryzującego zastosowane rozwiązanie konstrukcyjno-materiałowe należy obliczać:
1) dla przegrody - według Polskiej Normy, o której mowa w pkt 2.2.1.;
2) dla mostków cieplnych przy zastosowaniu przestrzennego modelu przegrody - według Polskiej Normy dotyczącej obliczania strumieni cieplnych i temperatury powierzchni.
2.2.4. Sprawdzenie warunku, o którym mowa w § 321 ust. 1 i 2 rozporządzenia, należy przeprowadzać według rozdziału 5 i 6 Polskiej Normy, o której mowa w pkt 2.2.1.
2.2.5. Dopuszcza się kondensację pary wodnej, o której mowa w § 321 ust. 2 rozporządzenia, wewnątrz przegrody w okresie zimowym, o ile struktura przegrody umożliwi wyparowanie kondensatu w okresie letnim i nie nastąpi przy tym degradacja materiałów budowlanych przegrody na skutek tej kondensacji.
2.3. Szczelność na przenikanie powietrza
2.3.1. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej i produkcyjnym przegrody zewnętrzne nieprzezroczyste, złącza między przegrodami i częściami przegród (między innymi połączenie stropodachów lub dachów ze ścianami zewnętrznymi), przejścia elementów instalacji (takie jak kanały instalacji wentylacyjnej i spalinowej przez przegrody zewnętrzne) oraz połączenia okien z ościeżami należy projektować i wykonywać pod kątem osiągnięcia ich całkowitej szczelności na przenikanie powietrza.
2.3.2. W budynkach niskich, średniowysokich i wysokich przepuszczalność powietrza dla okien i drzwi balkonowych przy ciśnieniu równym 100 Pa wynosi nie więcej niż 2,25 m3/(m h) w odniesieniu do długości linii stykowej lub 9 m3/(m2h) w odniesieniu do pola powierzchni, co odpowiada klasie 3 Polskiej Normy dotyczącej przepuszczalności powietrza okien i drzwi. Dla okien i drzwi balkonowych w budynkach wysokościowych przepuszczalność powietrza przy ciśnieniu równym 100 Pa wynosi nie więcej niż 0,75 m3/(m h) w odniesieniu do długości linii stykowej lub 3 m3/(m2h) w odniesieniu do pola powierzchni, co odpowiada klasie 4 Polskiej Normy dotyczącej przepuszczalności powietrza okien i drzwi.
2.3.3. Zalecana szczelność powietrzna budynków wynosi:
1) w budynkach z wentylacją grawitacyjną lub wentylacją hybrydową - n50< 3,0 1/h;
2) w budynkach z wentylacją mechaniczną lub klimatyzacją - n50< 1,5 1/h.
2.3.4. Zalecane jest, by po zakończeniu budowy budynek mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej i produkcyjny został poddany próbie szczelności przeprowadzonej zgodnie z Polską Normą dotyczącą określania przepuszczalności powietrznej budynków w celu uzyskania zalecanej szczelności budynków określonej w pkt 2.3.3.
Podstawa prawna:
Dz.Ustaw poz. 926 z dnia 13.08.2013 r. [Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 5 lipca 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie]